Autorijden en slechtziendheid

Gezichtsscherpte en gezichtsveld

Bij het autorijden spelen de gezichtsscherpte (ook wel visus genoemd) en het gezichtsveld een belangrijk rol. De gezichtsscherpte bepaalt hoe goed je borden kunt lezen. Hoe eerder je de borden kunt lezen, des te veiliger rijd je. Een normale gezichtsscherpte, al dan niet gecorrigeerd door contactlenzen of een bril, ligt tussen de 0,8 (80%) en 1,5 (150%).

Met het gezichtsveld zie je dingen waar je niet gericht naar kijkt. Deze dingen zie je vanuit je ooghoeken en hebben een belangrijke waarschuwingsfunctie. Een normaal gezichtsveld met beide ogen is 180 graden en met één oog 150 graden.

Rijgeschiktheid

Voor het rijbewijs B voor het besturen van een personenauto en een motorfiets gelden de volgende criteria:

• Wanneer je met beide ogen kijkt, dan is een gezichtsscherpte van 0,5 vereist. Als één oog niet meer of verminderd werkt, dan dient de visus in het andere oog minstens 0,5 (50%) te zijn.
• Het gezichtsveld is horizontaal 120 graden en verticaal 40 graden. In het centrale deel van het gezichtsveld mogen geen defecten zijn. Het gezichtsveld wordt met twee ogen samen vastgesteld.  Als je bijvoorbeeld met het ene oog een defect hebt in het gezichtsveld en op dezelfde plek in het andere oog niet, dan voldoe je toch aan de eisen. Zie voor meer informatie de website van het CBR.

Als je net niet aan de eisen voldoet

Voldoe je nét niet aan de eisen van de visus of het gezichtsveld? Na een rijtest kan toch (gedeeltelijke) goedkeuring volgen. De visus mag hierbij niet lager zijn dan 0,4 (40%) en het resterende gezichtsveld moet minimaal 90 graden zijn. Voldoe je niet aan de eisen van de visus en ook niet aan de eisen van het gezichtsveld, dan wordt het rijbewijs sowieso niet afgegeven of verlengd.

Wat is gedeeltelijke goedkeuring?

Bij een gedeeltelijke goedkeuring krijg je een rijbewijs met een restrictie. Hierbij kun je denken aan de voorwaarde dat je alleen rijdt in de omgeving van je woonplaats. Ook kan het zijn dat je alleen bij daglicht mag rijden.

Autorijden met bioptische telescoop

Is je visus minder dan 0,4 (40%), dan is het soms mogelijk om via Koninklijke Visio te leren autorijden met een bioptische telescoop. Ook biedt Visio specifieke kijktrainingen die tot voldoende praktische rijgeschiktheid kunnen leiden.

Eigen verklaring

Met de Eigen verklaring geef je aan wat je gezondheidssituatie is. Deze verklaring kun je opvragen bij je gemeente, theoriecentra van het CBR en rijschoolhouders. Twee van de elf vragen gaan over de ogen. De Eigen verklaring dient als basis voor de keuringsarts.

Rapport van de oogarts

Als er sprake is van een progressieve oogaandoening of als de visus van het beste oog lager is dan 0,7 (70%), vraagt het CBR een rapport op bij de oogarts. Dit gebeurt ook als er een afwijking is in het gezichtsveld. Kun je tijdens het rijexamen een kentekenplaat vanaf een afstand van 25 meter niet lezen? Ook dan vraagt het CBR om een rapport van de oogarts.

Tip

Formeel is het dus zo dat de keuringsarts van het CBR op basis van de Eigen verklaring beslist of een keuring door een specialist noodzakelijk is. Als je echter verwacht dat een oogartsrapport nodig is, accepteert het CBR ook dat je direct een oogartsrapport opvraagt en dit met je Eigen verklaring meestuurt. Dit versnelt het proces aanzienlijk.

Verlenging rijbewijs vroegtijdig aankaarten

Het is verstandig om een verlenging van het rijbewijs vroegtijdig aan te kaarten bij je oogarts. Dan kunnen je situatie en de eventuele belemmeringen voor verlenging worden besproken. Als je bijvoorbeeld glaucoom hebt dan kan het rust geven als je weet welke plekken je in je gezichtsveld mist.

Geldigheidstermijn rijbewijs

Een rijbewijs is maximaal 10 jaar geldig. Vanaf je 70^ste verjaardag is je rijbewijs nog maximaal vijf jaar geldig. Afhankelijk van de geconstateerde oogaandoening en als de oogaandoening progressief is kan het CBR het rijbewijs voor een kortere termijn afgeven.

Rijbewijs voor bus of vrachtwagen

Voor mensen die een bus of vrachtwagen willen besturen gelden andere, strengere criteria. Deze kun je nalezen op de website van het CBR.

Zorgen over de rijgeschiktheid van iemand anders?

Heb je twijfels over de rijgeschiktheid van een familielid of een bekende? Dan is het verstandig eerst met deze persoon in gesprek te gaan. Soms helpt een gesprek samen met de huisarts om de betrokkene te bewegen zelf een Gezondheidsverklaring in te dienen bij het CBR. Het CBR kan dan beoordelen of hij of zij rijgeschikt is. Die beoordeling is niet vrijblijvend. Het besluit ‘niet rijgeschikt’ betekent dat iemand niet meer mag rijden. Op de website van het CBR lees je meer over dit onderwerp.