22 miljoen voor onderzoeken naar blindheid

Genen repareren in plaats van vervangen

Bij dit project proberen onderzoekers blindheid te behandelen door iets aan de genen te doen. Soms zit er een foutje in een gen waardoor iemand niet goed kan zien. Dokters proberen dan een goed gen in het oog te spuiten, maar dat werkt nog niet goed. Onderzoeksleider Caroline Klaver zegt dat ze het nu preciezer willen doen, door alleen het kleine foutje in het gen te veranderen, in plaats van een heel nieuw gen te gebruiken.

Met investeringen als deze zorgen we dat we in Nederland bij de wetenschappelijke wereldtop blijven. Dat brengt belangrijke nieuwe inzichten en innovaties met zich mee waar we allemaal van profiteren. Ik ben er trots op dat we in ons eigen land zulk wetenschappelijk talent hebben. Dat is niet vanzelfsprekend. Echt iets om te koesteren.’

Robbert Dijkgraaf (Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)

Zebravissen

De onderzoekers willen ook de cellen in het oog beschermen. Ze hebben ontdekt waarom sommige cellen met fouten doodgaan en hoe ze deze cellen kunnen helpen om te overleven, bijvoorbeeld met een mix van eiwitten. Ze kijken ook naar zebravissen, die hun netvlies zelf kunnen maken als het beschadigd is. Dit kunnen mensen niet. De onderzoekers hopen te leren van de zebravissen en gaan onderzoeken of hier ook voor mensen iets te halen valt.

Celtherapie

Onderzoekers gaan nieuwe manieren proberen om het netvlies in het oog te herstellen. Het netvlies is complex en heeft veel lagen. Eerder probeerden ze het injecteren van stamcellen, maar dat hielp niet goed. Nu willen ze proberen een netvlies te maken met een bio-printer. Dit apparaat maakt een netvlies door laag voor laag cellen op elkaar te zetten. Vervolgens moet onderzocht worden hoe dit nieuwe netvlies kan werken met de rest van het oog. Kan dit geprinte netvlies bijvoorbeeld wel aansluiting maken met het vaatvlies? Een spannende nieuwe studie!

AI in ontwikkeling

Om te bepalen welke patiënten het meest geschikt zijn voor deze behandelingen, wordt er een speciale AI (kunstmatige intelligentie) ontwikkelt. Zo krijgt de juiste patiënt op het juiste moment de juiste behandeling. Eerder werd er ook al een AI ontwikkelt welke oogartsen kan helpen bij het herkennen van glaucoom.

Samenwerking van partijen

Aan het project Lifelong Vision doen acht onderzoeksinstellingen mee. Het project staat onder leiding van Caroline Klaver van het Radboudumc. Andere hoofdonderzoekers zijn Rob Collin en Ronald Roepman van het Radboudumc, Camiel Boon en Arthur Bergen van Amsterdam UMC en Clarisa Sánchez van de UvA.

Bron: Radboudumc