Glaucoom

Wat is glaucoom?

Wat is er aan de hand?

Bij glaucoom raakt de oogzenuw beschadigd. Veel mensen met glaucoom hebben ook een hoge oogdruk, maar dat hoeft niet.

Wat is de oorzaak van glaucoom?

Wat precies de oorzaak is van glaucoom is nog onbekend. Vaak speelt een verstoring van de afvoer van het kamerwater in het oog een rol. De verhoogde oogdruk die daardoor ontstaat, beschadigt de oogzenuw. Bij aanhoudende verhoogde oogdruk sterven de vezels van de oogzenuw geleidelijk af, waardoor delen van het gezichtsveld verdwijnen. Dat begint meestal aan de randen (periferie).

Wat zijn de gevolgen van glaucoom?

Ben je er op tijd bij, dan kan de schade aan het gezichtsveld worden beperkt of de achteruitgang ervan worden vertraagd. Zonder behandeling kan glaucoom leiden tot slechtziendheid of zelfs blindheid. Vroege opsporing is dus belangrijk!

Kan ik online testen of ik glaucoom heb?

Helaas zijn de resultaten van een online glaucoomtest niet betrouwbaar. Laat je ogen daarom testen door een optometrist. Een optometrist in de buurt, bijvoorbeeld in een optiekzaak, is te vinden via de praktijkzoeker van de Optometristen Vereniging Nederland.

Soorten glaucoom

Wat is het verschil tussen open- en geslotenkamerhoekglaucoom?

Bij openkamerhoekglaucoom verloopt de afvoer van het kamerwater minder goed. De afvoer is wel toegankelijk maar inwendig verstopt. Bij nauwe  of geslotenkamerhoekglaucoom is de afvoer niet bereikbaar omdat de iris deze afsluit.

Wat is normaledrukglaucoom?

Meestal is de oogboldruk (veelal oogdruk genoemd) bij glaucoom te hoog, maar de oogdruk kan ook binnen de standaardnormen liggen. Men spreekt dan van ‘normaledrukglaucoom’. Voor iemand persoonlijk is dan de gemeten oogdruk te hoog om de oogzenuw gezond te houden.

Onderzoeken

Wat is een OCT-scan en waarom wordt deze gemaakt?

Dit is een onderzoek van de oogzenuw. De optical coherence tomography (OCT) maakt gebruik van zwak, infrarood licht. Daarmee ontstaat een heel gedetailleerd beeld van de oogzenuw.

Hoe gaat een gezichtsveldonderzoek in zijn werk?

Het gezichtsveld zegt iets over hoe goed je jouw omgeving ziet, dus niet alleen de dingen die zich recht voor je bevinden. Bij dit onderzoek komen er lichtjes op een speciaal rond scherm. Als je een lichtje ziet, druk je op een knop. Een goede concentratie is essentieel om dit onderzoek te laten slagen. Veel mensen vinden het gezichtsveldonderzoek echter erg stressvol en inspannend. Vertel de assistent dat je gespannen bent. Hij of zij kan je geruststellen. Het onderzoek kan altijd opnieuw gedaan worden. Het is geen examen.

Wat is een goede of normale oogdruk?

Een normale oogdruk ligt gemiddeld tussen de 11 en 21 mmHg. Hoe hoger de oogdruk, hoe groter de kans op glaucoom. Voor sommige mensen is het echter nodig de oogdruk verder te verlagen om geen schade aan de oogzenuw te krijgen. Voor hen is de ideale oogdruk echter lager, dus bijvoorbeeld onder de 10.  De ‘goede’ oogdruk is voor iedereen individueel en wordt bepaald tijdens de controles.

Oogdruppels

Waarom kan de oogarts niet in één keer de goede behandeling instellen voor mijn glaucoom?

Het is van tevoren lastig te bepalen hoe iemand op een behandeling reageert. Het is dan zoeken naar een behandeling met een maximaal effect en minimale bijwerkingen.

Sinds ik druppel heb ik last van droge ogen. Hoe kan dat?

Oogdruppels met conserveermiddel kunnen de traanfilm verstoren en zo droge ogen veroorzaken of verergeren. Vooraf is het lastig te bepalen of iemand klachten zal ervaren bij gebruik van een geconserveerde oogdrukverlagende oogdruppel.

Ik kreeg laatst onverwacht andere oogdruppels bij de apotheek omdat mijn druppels niet leverbaar waren. De werkzame stoffen zijn hetzelfde, toch heb ik last van bijwerkingen. Wat kan ik doen?

Soms is het lastig om je vertrouwde merkdruppel te krijgen. Vraag je apotheker of je alsnog het oude middel kunt verkrijgen. Neem contact op met je zorgverzekeraar als dat niet het geval is en laat door je oogarts Medische Noodzaak op het recept schrijven.

Kunnen oogoefeningen of acupunctuur mijn oogdruk verlagen en dus mijn oogdruppels vervangen?

Er zijn geen bewijzen geleverd dat acupunctuur of oogoefeningen de oogdruk blijvend verlagen en deze stabiel kunnen houden. Beiden zijn dus geen vervanger voor oogdruppels.

Andere behandelingen

Ik moet binnenkort een laserbehandeling ondergaan om de druk te verlagen. Wat houdt dat precies in en hoe kan ik mij voorbereiden?

Er zijn verschillende soorten laserbehandelingen. Om de afvoer van het kamerwater te verbeteren worden er met een laserstraal een groot aantal microscopische brandwondjes gemaakt langs het trabekelsysteem. Deze brandwondlittekens zullen zich tijdens hun genezing samentrekken. Hierdoor wordt het omringende weefsel (het trabekelsysteem) samengetrokken. Hierdoor zullen de mazen in het trabekelsysteem wijder worden en zal de afvoer van kamerwater verbeteren.

Bij nauwekamerhoekglaucoom bestaat het gevaar dat de iris het trabekelsysteem (de afvoer) afdekt omdat deze door de kamerwaterstroom naar voren geduwd wordt. Er kan dan beter een gaatje in de iris geschoten worden, zodat het kamerwater naar de voorste oogkamer kan stromen. Laserbehandelingen zijn in principe niet pijnlijk, al kun je af en toe een steekje voelen.

Wat zijn de voor- en nadelen van een Baerveldt implantaat?

Het voordeel van een Baerveldtimplantaat is dat deze geschikt is voor alle vormen van glaucoom en dat deze toegepast kan worden als een eerdere behandeling (bijvoorbeeld trabeculectomie) niet succesvol was of niet mogelijk was. Nadelen van de Baerveldtoperatie zijn dat er niet altijd een heel lage oogdruk wordt bereikt. Dan zijn er aanvullende oogdruppels nodig, of soms een tweede Baerveldtoperatie, om de oogdruk nog meer te verlagen. Soms is er opnieuw een operatie nodig, omdat de positie van het slangetje in het oog niet meer goed is of omdat het slangetje boven op het oog niet meer goed bedekt is door bindvlies. Daarnaast kan chronische irritatie van het oog optreden (waarvoor druppels nodig zijn) of dubbelzien. Een heel enkele keer is de oogdruk na de operatie te laag en is een extra operatie nodig om het plaatje iets kleiner te maken. Zeldzame bijwerkingen zijn: een infectie, een bloeding of een te lage oogdruk.

Wat is de iStent?

De iStent is een microscopisch klein titanium buisje, een zogeheten MIG (Mini Implantaat Glaucoom).

Het iStent glaucoomimplantaat maakt het mogelijk om door middel van een oogoperatie de oogdruk te verlagen. Bij de operatie worden twee 0,3 mm lange titanium buisjes in het oog gebracht, vlak voor het regenboogvlies. De buisjes creëren een bypass in het natuurlijke afvoersysteem voor oogvocht van je eigen oog. Hierdoor kan het oogvocht makkelijker het natuurlijke afvoersysteem voor oogvocht passeren en daalt de oogdruk.

Waarom geeft een staaroperatie een kans op een lagere oogdruk?

De ruimte die een kunstlens geeft, kan leiden tot het beter afvloeien van het kamerwater. Zeker bij nauwekamerhoekglaucoom.

Wat kan ik doen om de oogzenuw optimaal van bloed te voorzien?

Een goede doorbloeding van de oogzenuw is erg belangrijk. Helaas is deze lastig te meten. Daarom is het lastig om medicijnen die de doorbloeding zouden kunnen verbeteren op hun werking te beoordelen. Wat je zelf kunt doen is zo gezond mogelijk leven en eten.