Lichtschuwheid en verlichting

Wat is lichtschuwheid?

Lichtschuwheid, ook wel fotofobie genoemd, is een intolerantie voor licht waarbij iemand geen of weinig licht in de ogen kan verdragen en dit zelfs als pijnlijk ervaart. In de oogheelkunde komt lichtschuwheid onder meer voor bij glaucoom, uveïtis, achromatopsie en albinisme. Lichtschuwheid is dus een symptoom en geen aandoening of ziekte.
Fotofobie wordt bij mensen met albinisme veroorzaakt doordat de iris licht doorlaat (normaal komt licht alleen via de pupil het oog binnen) en dat het netvlies binnen het oog de hoeveelheid licht reflecteert.
De mate van lichtgevoeligheid verschilt enorm van persoon tot persoon. Sommige mensen ervaren alleen wat hinder bij fel licht, terwijl anderen (stevige) hoofdpijn krijgen en in extreme gevallen geen enkele vorm van licht kunnen verdragen. Ongemak door lichtgevoeligheid komt onder andere voor bij:

• zonlicht
• lichte wolken (een zogenaamde ‘scherpe lucht’)
• zonlicht op een wit (spiegelend) vlak
• een ruimte met veel ramen met (onvoldoende) zonwering
• lichtverblinding en strooilicht (denk hierbij aan vlammen van kaarsen, felle lampen of koplampen van tegemoetkomende auto’s etc.)

Wat kun je zelf doen?

Als je last hebt van lichtschuwheid, kunnen de volgende tips wellicht helpen:

• Op zonnige dagen of bij een heldere lucht: het dragen van een zonnebril of gekleurde lenzen, al dan niet op sterkte), en een petje of een hoed.
• Bij het betreden van een ruimte meteen een strategische plek uitkiezen. Dat is meestal met de rug naar het raam.
• Adequate verlichting van woon- en werkplek met een mix van directe en indirecte verlichting.
• Kies voor witte muren, plafonds, licht gekleurde gordijnen en kasten; zodat licht kan reflecteren.
• Verberg donkere, spiegelende ramen en gebruik lichtgekleurde raambedekking. Donkere kleuren reflecteren geen licht en het aanwezige licht wordt daardoor extra hinderlijk.
• Kies voor matte verf, tegels en vloeren. Een RVS- of wit aanrechtblad kan ongewenste spiegelingen geven.
• Probeer helderheid en intensiteit van licht van buiten, lamplicht en het licht wat van je televisie, tablet, computer of laptop af komt zoveel mogelijk gelijk te houden door de zonwering en helderheidsinstellingen van je schermen aan te passen.
• De kaars in het restaurant een andere plek te geven.
• De instellingen van mobiele telefoon, tablet, laptop of computer aan de eigen situatie aanpassen door:
  – Het aanpassen van de schermhelderheid,
  – Via de instellingen van het besturingssysteem kiezen voor ‘negatieve kleuren’ (witte letters op een zwarte achtergrond), of nachtmodus. Ook in sommige apps kan je kiezen voor ‘een donker thema’.

Advies op maat

Vind je het lastig om je woon- en werkplek goed te verlichten? Bij de expertisecentra Koninklijke Visio en Bartiméus zijn ergotherapeuten werkzaam die gespecialiseerd zijn in verlichting, inrichting en contrast. Zij geven advies op maat over de juiste verlichting op de juiste plaats, over het weren van hinderlijk licht en het gebruik van contrasten in de woon- of werkomgeving.