Maculadegeneratie

Kijk voor meer informatie ook eens bij onze samenwerkingspartner, de MaculaVereniging.

Wat is maculadegeneratie?

Maculadegeneratie (MD) is een verzamelnaam voor netvliesaandoeningen waardoor de gezichtsscherpte sterk afneemt. Gezichtsscherpte is het vermogen om details te zien. Details neem je waar met het centrale deel van het netvlies, de macula of gele vlek. Door achteruitgang van de macula ontstaan problemen met bijvoorbeeld lezen, autorijden en het herkennen van gezichten. Verandering van brillenglazen biedt geen oplossing.

Klachten

De meest voorkomende vorm is de Leeftijdgebonden MaculaDegeneratie (LMD) bij mensen vanaf het 55ste levensjaar. Deze vorm uit zich niet bij iedereen op dezelfde manier. Sommige mensen zien een wazige of donkere vlek, die meegaat in het centrum van het kijken. Bij anderen openbaart LMD zich door vervormingen van het beeld.

Ook het verloop van LMD kan verschillend zijn. In de meeste gevallen (de droge vorm) verloopt het proces langzaam. Bij de natte vorm van LMD (in 10% van de gevallen) treden er plotseling veranderingen in het zicht op. Het is belangrijk om dan binnen een week na verwijzing door een oogarts gezien te worden. Snel handelen is van ernstig belang bij de natte vorm.

LMD leidt zelden tot volledige blindheid.

Alarmsignalen

Veranderingen aan het gezichtsvermogen kunnen geleidelijk zijn of juist plotseling. Geleidelijke veranderingen blijven vaak onopgemerkt en kunnen eigenlijk alleen tijdig ondervangen worden door regelmatige controles. Tussendoor kunnen echter ook plotselinge veranderingen optreden aan je gezichtsvermogen zoals:

• regelmatige flitsen
• wazige, grijze of donkere vlek of vlekjes zien (zie figuur)
• het idee hebben een deel of hoek van het gezichtsveld te missen (bijvoorbeeld als iemand ineens naast je staat die je niet had gezien)
• een vertekend, vervormd of golvend beeld zien (zie figuur)
• bewegende slierten of stippen in beeld
• pijn aan één of beide ogen

Om veranderingen of plotselinge afwijkingen in het gezichtsveld thuis gemakkelijk op te kunnen sporen, kun je zelf thuis de Amslertest doen. Merk je veranderingen of plotselinge afwijkingen op? Dan is het van belang om direct contact te zoeken met je zorgverlener, huisarts of oogarts.

Wat is eraan te doen?

Aan de achteruitgang van de macula is medisch weinig tot niets te doen. Een gezonde levensstijl kan het proces uitstellen of vertragen. Dat wil zeggen:

• Gezonde voeding
• Voedingssupplementen die voldoen aan AREDS-2 (Age Related Eye Disease Study)
• Alcohol gebruik wordt gematigd
• Niet roken

Bij natte maculadegeneratie kan een behandeling met injecties nodig zijn om het ziekteproces te stabiliseren. Daardoor kan een deel van de schade aan het gezichtsveld mogelijk worden uitgesteld.