Bestuursakkoord Toegankelijk Openbaar Vervoer: dit zijn de laatste updates
In november 2022 ondertekenden het rijk, provincies, vervoerders en ProRail het Bestuursakkoord Toegankelijkheid Openbaar Vervoer. Daarin staan afspraken om het openbaar vervoer toegankelijk te maken voor mensen met een beperking.
Gastspreker Peter Waalboer (Mobiliteitsvrijwilliger bij de Oogvereniging) vertelt wat het Bestuursakkoord inhoudt en geeft per artikel een toelichting. Wil je de volledige tekst van het Bestuursakkoord lezen, bekijk dan de tekstuele versie.
Laatst bijgewerkt: juni 2024
Wat is het Bestuursakkoord Toegankelijk OV?
In het Bestuursakkoord staan afspraken om de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren tussen 2022 en 2032. Deze afspraken komen goed tegemoet aan meerdere wensen van slechtziende en blinde mensen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Reisassistentie op alle stations
- Betere vindbaarheid van stationstoiletten
- Betere reisinformatie
Is het lobbywerk van de Oogvereniging, samen met Ieder(in), nu dan afgerond? Nee, integendeel. We moeten erop toezien dat ervaringsdeskundigen met een visuele beperking betrokken worden bij de uitvoering van de afspraken. Wel is dit Bestuursakkoord een stevige stok achter de deur voor decentrale overheden en vervoersbedrijven, die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de afspraken.
Nieuws over het Bestuursakkoord
Toelichting van het Bestuursakkoord
Hieronder volgt een serie video’s. Daarin legt Peter Waalboer zo beknopt mogelijk uit, wat er in de 27 artikelen van het Bestuursakkoord staat.
Deel 1: Waarom is het Bestuursakkoord nodig?
In 2040 moet het openbaar vervoer volledig toegankelijk zijn, daar wordt al lang aan gewerkt. Het Bestuursakkoord is een vervolg hierop. Het is een soort contract met een heleboel afspraken tussen partijen: het ministerie, overheden, vervoerders en ProRail over wat in een periode van 10 jaar gerealiseerd moet worden.
Het VN-verdrag Handicap uit 2016 is een belangrijk uitgangspunt voor het Bestuursakkoord. Daarin staat dat de overheid maatregelen moet nemen om te zorgen dat mensen met een beperking, net als ieder ander, toegang hebben tot OV.
Deel 2: Doel, scope en uitvoering afspraken uit het Bestuursakkoord (artikel 1 t/m 4)
Het ministerie is verantwoordelijk voor de uitvoering van de afspraken met NS en ProRail over het hoofdrailnet. De decentrale vervoersautoriteiten zorgen voor hun eigen vervoersregio’s dat er per 1 juni 2024 uitvoeringsprogramma’s zijn. Hierin nemen ze op wat hun ambities, acties, beoogde resultaat en randvoorwaarden zijn. In het akkoord staat ook beschreven hoe de samenwerking er de komende jaren zal uitzien, bijvoorbeeld met de vertegenwoordigers van mensen met een beperking.
Deel 3: Ervaringsdeskundigheid betrekken (artikel 5)
De inbreng van ervaringsdeskundigen is essentieel bij de uitvoering van de afspraken. In het Bestuursakkoord staat bij elke stap. hoe de (vertegenwoordigers van) mensen met een beperking worden betrokken. Gestimuleerd wordt dat in de ROCOVs, de Regionale Overleggen Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer, ervaringsdeskundigen zitten die kunnen adviseren over de toegankelijkheid.
Deel 4: Reisinformatie en andere zaken (artikel 6 t/m 8)
Er zijn steeds meer manieren ontwikkeld voor reizigers om een reis te plannen. Actuele, correcte en bruikbare reisinformatie (zoals bijvoorbeeld NS Reisplanner of 9292) is één van de basisvoorwaarden om een toegankelijke reis te kunnen maken. De reguliere reisinformatie moet toegankelijk zijn voor mensen met een (visuele) beperking. Ook moet informatie over de toegankelijkheid van een reis beschikbaar zijn. Aan deze twee zaken wordt in het Bestuursakkoord gewerkt.
Deel 5: Wat moet toegankelijk gemaakt worden? (artikel 9 t/m 14)
Dit is een belangrijk blokje met artikelen over wat er toegankelijk gemaakt moet worden:
Deel 6: Bejegening van reizigers en het bieden van hulp (artikel 15 t/m 17)
In het Bestuursakkoord staan spelregels over de bejegening van reizigers met een beperking. Ook wordt het verder invoeren van reisassistentie op alle stations geregeld.
Een wens van de Oogvereniging is dat je reisassistentie kunt krijgen op grote knooppunten van openbaar vervoer. Zie de bus maar eens te vinden als je slechtziend bent en je moet overstappen op een groot busstation. Er komt een onderzoek of het mogelijk en wenselijk is om dit te gaan organiseren.
Gemeenten kunnen subsidie aanvragen voor projecten met OV-ambassadeurs. Dit zijn mensen die onder andere reizigers met een beperking kunnen stimuleren en helpen om gebruik te maken van het openbaar vervoer.
Deel 7: Onderzoek naar vervoer dat nu geen openbaar vervoer is (artikel 18)
De huidige wetgeving over toegankelijk OV heeft alleen betrekking op regulier vervoer, zoals de bus, tram, metro en trein, Maar bijvoorbeeld niet op de buurtbus, Flixbus of internationale bus- en treindiensten. Wel komt een onderzoek naar de toegankelijkheid van buurtbussen. Ook verwachten we dat er de komende jaren nieuwe vormen van openbaar vervoer ontstaan. Onderschreven wordt dat ook deze nieuwe voorzieningen in principe toegankelijk moeten zijn.
Deel 8: Afspraken over monitoring en evaluatie (artikelen 19 t/m 27)
Als de uitvoering van afspraken uit het Bestuursakkoord niet goed gaan, dan kan je hiervoor niet naar de rechter. Verder staan er in het laatste deel van het Bestuursakkoord dingen als rapportageverplichtingen van de decentrale vervoersautoriteiten aan het ministerie. Ook is vastgelegd dat partijen elkaar moeten aanspreken als dingen niet goed gaan. Ook zijn er procedures om:
Heb je vragen over deze pagina of het Bestuursakkoord?
Neem contact op met Petra Kortenhoeven, projectleider mobiliteit en toegankelijkheid
030 – 200 63 05Of stuur een e-mail: