Toegankelijk stemmen
Een groot deel van mensen met een visuele beperking kan niet zonder hulp stemmen. De Oogvereniging zet zich al jaren in om dit te veranderen.
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 10 maart 2025
Op deze pagina
Standpunten
Zelfstandig en discreet
In alle gemeenten is het mogelijk dat mensen met een visuele beperking zelfstandig kunnen stemmen. Met behoud van stemgeheim en eventueel met hulpmiddelen. Op dit moment kan dit bij 1 op de 3 gemeenten.Vindbaarheid
Stemlocaties zijn eenvoudig en veilig bereikbaar en vindbaar.Toegankelijkheid
De stemlocatie is toegankelijk ingericht.Training en kennisdeling
Stembureaumedewerkers zijn op de hoogte van mogelijke hulp en hulpmiddelen.Onderbouwing
Artikel 29 van het VN-verdrag gaat over het recht op deelname aan het openbare en politieke leven. Zo heeft iemand met een beperking het recht zijn stem bij verkiezingen in het geheim uit te brengen. In de Kieswet staat dat stemlokalen voor iedereen toegankelijk moeten zijn.
Het ministerie van Binnenlandse zaken heeft in 2022 een Actieplan Toegankelijk Stemmen vastgesteld. De punten uit het plan gaan over betere toegankelijkheid van stemlokalen; meer kennis en bewustwording van leden van stembureaus over toegankelijke verkiezingen; begrijpelijke informatie over stemmen; begrijpelijk spreken en schrijven door politieke partijen. Er komt een nieuw actieplan dat waarschijnlijk in 2025 ingaat.
In ieder stembureau in Nederland ligt een loep met verlichting klaar. Dit is een verplichting vanuit de Kieswet. Mensen die blind of (zeer)slechtziend zijn, hebben hier niets aan. Daarom is er ook een stemmal met audio-ondersteuning gemaakt. Bij elke verkiezing is deze stemmal in enkele stembureaus aanwezig.
Wat doet de Oogvereniging?
De Oogvereniging werkt mee aan korte en lange termijnoplossingen om de verkiezingen inclusief te maken, voor alle mensen met een visuele beperking in Nederland.
Stemmal
We werken mee aan de doorontwikkeling van de stemmal.Actieplan Toegankelijk Stemmen
We overleggen met het Ministerie van Binnenlandse Zaken over de uitvoering van het Actieplan Toegankelijk Stemmen.Kennisontwikkeling
We werken binnen Kennis Over Zien (Bartiméus, Koninklijke Visio, Robert Coppes Stichting, Oogvereniging, MaculaVereniging) aan toegankelijke verkiezingen. We doen gezamenlijk onderzoek naar de behoeftes en ervaringen van mensen met een visuele bepekring als het gaat om stemmen.Voorlichting gemeenten
We geven informatie aan gemeenten over hoe zij de verkiezingen toegankelijk kunnen maken voor mensen met een visuele beperking. Dit doen we onder andere via webinars.Informatievoorziening
We geven informatie aan mensen met een visuele beperking over hoe zij (zelfstandig) kunnen stemmen. Dit doen we onder andere via onze website en nieuwsbrieven.Meer informatie
Toolbox
Voor gemeenten is een Toolbox ontwikkeld binnen Kennis Over Zien. Hierin staat wat belemmeringen zijn bij stemmen met een visuele beperking en hoe je de stemlocatie en het stemmen toegankelijk maakt. Deze toolbox is ook zeer bruikbaar voor lokale belangenbehartigers die zich inzetten voor toegankelijke verkiezingen. Bekijk hier de toolbox.
Bekijk het webinar
Webinar over het toegankelijk maken van stemlokalen voor mensen met een oogaandoening. Bestemd voor gemeentelijke ambtenaren.